ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ในมาตรา 880 ได้บัญญัติไว้ชัดเจนว่า บริษัท ประกันภัย มีสิทธิฟ้องร้องค่าเสียหายแทนผู้เอา ประกันภัย ได้

มาตรา 880 ถ้าความวินาศนั้นได้เกิดขึ้น เพราะการกระทำของบุคคลภายนอกไซร้ ผู้รับ ประกันภัย ได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนไปเป็นจำนวนเพียงใด ผู้รับ ประกันภัย ย่อมเข้ารับช่วงสิทธิของผู้เอา ประกันภัย และของผู้รับประโยชน์ซึ่งมีต่อบุคคลภายนอกเพียงนั้น

ถ้าผู้รับ ประกันภัย ได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนไปแต่เพียงบางส่วนไซร้ ท่านห้ามมิให้ผู้รับ ประกันภัย นั้นใช้สิทธิของตนให้เสื่อมเสียสิทธิของผู้เอา ประกันภัย หรือผู้รับประโยชน์ ในการที่เขาจะเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากบุคคลภายนอก เพื่อเศษแห่งจำนวนวินาศนั้น

ข้อความในข้อกฎหมายที่ว่า “ผู้รับประกันภัยย่อมเข้ารับช่วงสิทธิของผู้เอาประกันภัยและของผู้รับผลประโยชน์” เป็นตามหลักสำคัญพื้นฐานของสัญญา ประกันภัย ซึ่งมีอยู่ 6 หลักด้วยกัน หนึ่งนั้นเรียกว่า “หลักรับช่วงสิทธิ” ซึ่งหมายถึงการที่ผู้รับ ประกันภัย เข้าไปใช้สิทธิทั้งปวงของผู้เอา ประกันภัย และผู้รับประโยชน์ เท่าจำนวนค่าสินไหมทดแทนที่ผู้รับ ประกันภัย ได้จ่ายไปด้วยอำนาจของกฎหมาย

ทั้งนี้เพื่อให้สอดคล้องกับหลักการชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามความเป็นจริง และเพื่อให้บุคคลภายนอกซึ่งเป็นผู้ก่อวินาศภัยนั้น ต้องรับผิดชอบในความเสียหายที่ตนได้กระทำขึ้น อีกทั้งผู้เอา ประกันภัย จะเรียกร้องค่าเสียหายจำนวนเดียวกัน ทั้งจากผู้ก่อวินาศภัยและผู้รับ ประกันภัย ไม่ได้ และไม่ว่ากรณีใดผู้รับ ประกันภัย จะรับช่วงสิทธิไปเกินกว่าจำนวนที่ตนจ่ายค่าสินไหมทดแทนไปไม่ได้เช่นกัน

การ ประกันภัย ที่จะใช้หลักการรับช่วงสิทธิได้ มีลักษณะทั้ง 3 ประการ คือ เป็นวินาศภัยที่เกิดจากการกระทำของบุคคลภายนอก และผู้รับ ประกันภัย ได้จ่ายค่าสินไหมทดแทนตามความเสียหายที่เกิดขึ้นจริงแล้ว

ส่วนวัตถุประสงค์ของการรับช่วงสิทธิ เพื่อป้องกันการแสวงหากำไรของผู้เอา ประกันภัย ซึ่งอาจรับประโยชน์ทั้งสองทาง คือ จากผู้ที่รับ ประกันภัย และจากผู้ก่อความเสียหาย และเพื่อให้บุคคลก่อความเสียหายรับผิดชอบต่อความเสียหายที่ได้ก่อนั้น

อย่างไรก็ดี หลักของการรับช่วงสิทธินั้น มิได้หมายความว่าบริษัท ประกันภัย จะได้สิทธินี้ตะพึดตะพือ มีข้อยกเว้นอยู่เหมือนกัน ในกรณีที่มีการยอมความกัน หรือบุคคลภายนอกที่ก่อให้เกิดความเสียหายได้หลุดพ้นจากความรับผิดต่อผู้เอา ประกันภัย ไปแล้ว ผู้รับ ประกันภัย ก็ไม่อาจรับช่วงสิทธิได้ เช่น ต่างคนต่างประมาท และทำรายงานบันทึกประจำวันต่างคนต่างซ่อม เป็นการสละสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนที่พึงมีต่อกัน จึงเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ มูลละเมิดจึงต้องระงับไป (ป.พ.พ. มาตรา 850-852)

ที่สำคัญการยินยอมนี้ สามารถกระทำได้โดยไม่ต้องรับความยินยอมจากบริษัท ประกันภัย และบริษัท ประกันภัย ไม่สามารถใช้หลักการรับช่วงสิทธิฟ้องร้องค่าเสียหายกับคู่กรณีได้ (ฎ. 4045/2548)

ที่มา : สยามอินชัวร์ นิวส์